Mô tả

Xử lý nước thải phòng khám y tế phát sinh chủ yếu trong quá trình vệ sinh của cán bộ công nhân viên và bệnh nhân, bên cạnh đó còn có nguồn nước thải trong quá trình hoạt động có một lượng nhỏ thuốc kháng sinh và các loại vi khuẩn gây bệnh. Chính vì vậy việc trang bị một hệ thống xử lý nước thải mini cho phòng khám là việc làm vô cùng quan trọng.

Nguồn phát sinh:

Nước thải phòng khám phát sinh gồm 2 nguồn chính:

1. Nước thải sinh hoạt bao gồm: tắm, giặt, lau nhà…
2. Nước thải y tế bao gồm: Nước rửa dụng cụ, nước khu xét nghiệm, nước khu tiểu phẫu…

Nước thải phòng khám nhìn chung có mức ô nhiễm cao hơn nước thải sinh hoạt một chút, nhưng có mức độ ô nhiễm thấp hơn các bệnh viện lớn. Vì vậy phương án xử lý được tính toán dựa trên mức độ ô nhiễm đầu vào.

Phương án xử lý nước thải phòng khám y tế

Căn cứ vào mức độ ô nhiễm của nước thải phòng khám nên chúng tôi lựa chọn công nghệ màng chuyển động vi sinh để tiết kiệm diện tích thiết bị và giá thành sản phẩm:

Nước thải y tế ==> Bể thu gom ==> Máy bơm nước ==> Hệ thống xử lý kỵ khí ==> Xử lý hiếu khí ==> lắng ==> lọc ==> Khử trùng.

Giới thiệu công nghệ xử lý nước thải nha khoa.

Bể thu gom trong hệ thống xử lý nước thải phòng khám nha khoa

Toàn bộ nước thải của phòng khám sẽ được dẫn về bể thu gom, bể thu gom có chức năng lưu giữ một lượng nước thải cố định ở trong bể.

Trong bể thu gom sẽ được lắp đặt hệ thống tách rác nhằm loại bỏ các loại rác thải có trong nước trước khi đưa vào hệ thống xử lý. nếu không được loại bỏ các rác thải này sẽ là tác nhân gây hại cho các máy móc của hệ thống.

Trong bể thu gom được lắp đặt một phao báo mức khi nào lượng nước trong bể đạt đến mức phao, phao điện sẽ báo tín hiệu cho máy bơm hoạt động để đưa lượng nước thải cần thiết vào hệ thống xử lý.

Máy bơm được sử dụng là loại máy bơm chìm, có tuổi thọ cao, ít bị hỏng hóc giúp cho quá trình vận hành hệ thống ít bị hư hại.

Bể kỵ khí trong hệ thống xử lý nước thải phòng khám nha khoa

Quá trình phân hủy kỵ khí các chất hữu cơ là quá trình sinh hóa phức tạp tạo ra hàng trăm sản phẩm trung gian và phản ứng trung gian. Tuy nhiên, phương trình phản ứng sinh hóa trong điều kiện kỵ khí có thể biểu diễn đơn giản như sau:

Vi sinh vật
Chất hữu cơ ——————-> CH₄ + CO₂ + H₂ + NH₃ +H₂S + Tế bào mới

Một cách tổng quát, quá trình phân hủy kỵ khí xảy ra theo 4 giai đoạn.
– Giai đoạn 1: Thủy phân, cắt mạch các hợp chất cao phân tử;
– Giai đoạn 2: Acid hóa;
– Giai đoạn 3: Acetate hóa;
– Giai đoạn 4: Methane hóa.

Các chất hữu cơ

Các chất thải hữu cơ chứa các nhiều chất hữu cơ cao phân tử như proteins, chất béo, carbohydrates, celluloses, lignin,… trong giai đoạn thủy phân, sẽ được cắt mạch tạo thành những phân tử đơn giản hơn, dễ phân hủy hơn. Các phản ứng thủy phân sẽ chuyển hóa protein thành amino acids, carbohydrate thành đường đơn, và chất béo thành các acid béo.

Trong giai đoạn acid hóa, các chất hữu cơ đơn giản lại được tiếp tục chuyển hóa thành acetic acid, H2 và CO2. Các acid béo dễ bay hơi chủ yếu là acetic acid, propionic acid và lactic acid. Bên cạnh đó, CO2 và H2, methanol, các rượu đơn giản khác cũng được hình thành trong quá trình cắt mạch carbohydrat. Vi sinh vật chuyển hóa methane chỉ có thể phân hủy một số loại cơ chất nhất định như CO2 + H2, formate, acetate, methanol, methylamines và CO. Các phương trình phản ứng xảy ra như sau:

– 4H2 + CO2 à CH4 + 2H2O
– 4HCOOH à CH4 + 3CO2 + 2H2O
– CH3COOH à CH4 + CO2
– 4CH3OH à 3CH4 + CO2 + 2H2O
– 4(CH3)3N + H2O à 9CH4 + 3CO2 + 6H2O + 4NH3

Tùy theo trạng thái của bùn, có thể chia quá trình xử lý kỵ khí thành:

•  Quá trình xử lý kỵ khí với vi sinh vật sinh trưởng dạng lơ lửng như quá trình tiếp xúc kỵ khí, quá trình xử lý bằng lớp bùn kỵ khí với dòng nước đi từ dưới lên.
• Quá trình xử lý kỵ khí với vi sinh vật sinh trưởng dạng dính bám như quá trình lọc kỵ khí.

Bể hiếu khí trong xử lý nước thải phòng khám nha khoa

Bản chất của xử lý nước thải bằng công nghệ sinh học là phân huỷ các chất ô nhiễm hữu cơ nhờ vi sinh vật. Tuỳ thuộc vào bản chất cung cấp không khí, các phương pháp phân huỷ sinh học có thể phân loại xử lý hiếu khí, kỵ khí hoặc tuỳ tiện.

Phương pháp xử lý nước thải bằng công nghệ sinh học được ứng dụng để xử lý các chất hữu cơ hoà tan có trong nước thải cũng như một số chất ô nhiễm vô cơ khác như H2S, sunfit, ammonia, nitơ… dựa trên cơ sở hoạt động của vi sinh vật để phân huỷ chất hữu cơ gây ô nhiễm. Vi sinh vật sử dụng chất hữu cơ và một số khoáng chất làm thức ăn để sinh trưởng và phát triển.

Một cách tổng quát, phương pháp xử lý sinh học có thể chia làm 2 loại:

• Phương pháp hiếu khí sử dụng nhóm vi sinh vật hiếu khí, hoạt động trong điều kiện cung cấp oxy liên tục. Quá trình phân huỷ các chất hữu cơ nhờ vi sinh vật gọi là quá trình oxy hoá sinh hoá.
• Phương pháp kỵ khí sử dụng nhóm vi sinh vật kỵ khí, hoạt động trong điều kiện không có oxy;

Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu một một số phương pháp xử lý nước thải bằng Công nghệ Hiếu khí.

Quá trình xử lý sinh học hiếu khí nước thải gồm ba giai đoạn sau:

• Oxy hoá các chất hữu cơ: CxHyOz + O2 => CO2 + H2O + DH
• Tổng hợp tế bào mới: CxHyOz + NH3 + O2 => CO2 + H2O + DH
• Phân huỷ nội bào: C5H7NO2 + 5O2 => 5CO2 + 5 H2O + NH3 ± DH

Các quá trình xử lý sinh học bằng phương pháp hiếu khí có thể xảy ra ở điều kiện tự nhiên hoặc nhân tạo. Trong các công trình xử lý nhân tạo, người ta tạo điều hiện tối ưu cho quá trình oxy hoá sinh hoá nên quá trình xử lý có tốc độ và hiệu suất cao hơn rất nhiều. Tuỳ theo trạng thái tồn tại của vi sinh vật, quá trình xử lý sinh học hiếu khí nhân tạo có thể chia thành:

• Xử lý sinh học hiếu khí với vi sinh vật sinh trưởng dạng lơ lửng chủ yếu được sử dụng khử chất hữu cơ chứa carbon như quá trình bùn hoạt tính, hồ làm thoáng, bể phản ứng hoạt động gián đoạn, quá trình lên men phân huỷ hiếu khí. Trong số những quá trình này, quá trình bùn hoạt tính hiếu khí (Aerotank) là quá trình phổ biến nhất.
• Xử lý sinh học hiếu khí với vi sinh vật sinh trưởng dạng dính bám như quá trình bùn hoạt tính dính bám, bể lọc nhỏ giọt, bể lọc cao tải, đĩa sinh học, bể phản ứng nitrate hoá với màng cố định.

Bể lắng:

Bể lắng là khâu xử lý cuối cùng trước khi được thải ra ngoài môi trường, bể lắng có dung tích lớn sẽ sử dụng thời gian lưu nước lâu để làm bề mặt nước tính giúp lắng những những hạt huyễn phù lơ lửng có trong nước thải.

Trong thiết bị xử lý nước thải phòng khám do có lưu lượng nhỏ nên việc lựa chọn giữa bể lắng và bể lọc là một bài toán. Tùy theo từng diện tích của các phòng khám khác nhau sẽ đưa ra các phương ản xử lý hiệu quả.

Dù là bể lọc hay là bể lắng thì cuối cùng chúng ta cũng yêu cầu nước sau bể lắng phải trong, không còn chứa các chất nguy hại và các cặn lơ lửng.

Khử trùng:

Khử trùng là công đoạn cuối cùng trước khi xả bỏ ra ngoài môi trường. Mục đích của việc khử trùng là tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại khỏi nguồn nước thải.

Các công nghệ dùng để diệt khuẩn:

• Sử dụng clo.
• Sử dụng tia UV.
• Sử dụng ozon.